توده خوش خیم پستان

بيمار گرامی / همراه عزيز : باسلام و آرزوی سلامتی شما

با مطالعه نوشتار حاضر ابتدا با ماهيت بيماری تان و سپس با نحوۀ مراقبت از خود آشنا می شويد.

مقدمه

برخلاف تصور همگانی که هر توده یا بیماری پستان را مترادف با سرطان می دانند، اکثر بیماری ها و توده های پستان خوش خیم هستند. اين بيماری ها اكثراً توده های خوش خيم هستند، كه گاهی نياز به جراحی دارند و پس از برداشته شدن، تحت بررسی های پاتولوژيک قرار می گيرند و بر اساس نتيجه، اقدامات لازم انجام می شود.

الف) تغييرات فيبروكيستيک: 

بيش از نيمی از زنان دچار اين تغييرات بافتی می شوند. علائم و نشانه های مربوط عبارتند از درد و افزايش حجم پستان (اغلب دوطرفه) كه در هر ماه با نزديک شدن به زمان خونريزی ماهانه تشديد می شود و بعد از خونريزی، علائم فروكش می کند. اين مشكل در زنان سنين 30 تا 50 سال بيشترين شيوع را دارد. اين بيماران در معاينه توده واضحی ندارند.

درمان تغييرات فيبرو كیستيک عبارت است از تغيير سبک زندگی و كاهش استرس، تغيير رژيم غذايی و گاهی مصرف دارو. مراقبت های شخصی شامل پوشيدن سينه بند مناسب و مصرف مسکن ها مثل استامينوفن و ايبوپروفن نيز می تواند مؤثر باشد. البته داروهای ديگری هم وجود دارد كه در موارد شديد و تنها با تجويز پزشک می توان از آن ها استفاده كرد.

ب) كيست ها: 

کیسه های پر از مايعی كه از گشاد شدن مجاری و بافت های پيرامون آن ها به وجود می آيند. توده های كیستيک ممكن است به خودی خود رفع شوند. اين توده ها در لمس معمولاً متحرک و سفت هستند و حدود مشخصی دارند. از آن جايی كه قوام آن ها سفت است، ممكن است در معاينه افتراق آن ها از توده های توپر امكان پذير نباشد. کیست ها در هر سنی می توانند ديده شوند امّا در حوالی 40 سالگی فراوان تر هستند.

ج) فيبرآدنوما: 

فيبرآدنوماها توده های گرد، سفت، لاستيكی و خوش خيمی هستند كه از رشد بيش از حد بافت غددی و همبند ناشی می شوند. فيبرآدنوما معمولاً بدون درد بوده و ممكن است با فشار دادن كمی جابجا شود. اين توده ها به تغييرات هورمونی پاسخ می دهند، به طوری كه در طی حاملگی بزرگ شده و بعد از يائسگی چروکیده می شوند. زنان در هر سنی ممكن است به فيبرآدنوما مبتلا شوند، اما شايع ترين سن، معمولاً سنين زير بيست تا سی سال است.

توده هاي خوش خيم ديگری هم در پستان هست كه از نظر پاتولوژی با فيبروآدنوم متفاوت است، لذا وجود هر توده در پستان، در هر سنی نياز به مراجعه به پزشک و بررسی دارد. تعداد كمی از توده های پستان سرطانی هستند و لذا بيماران بدون نگرانی به محض لمس هر توده، بايد به پزشک مراجعه كنند.

د) زخم نوک پستان: 

هرگونه تغيير شكل، رنگ و ايجاد زخم در نوک پستان خطرناک است و نياز به مراجعه به جراح و نمونه برداری از آن دارد. از استفاده طولانی مدّت از كرم ها و پمادها در زخم نوک پستان به شدت بپرهيزيد و حتما توسط پزشک جراح تحت بررسی و مراقبت باشيد.

ه) ترشح از نوك پستان: 

ترشحات نوک پستان در اغلب موارد خوش خيم و بدون مشكل هستند. ترشحات عموما پس از فشار دادن نوک سينه ايجاد و خارج می شوند. اغلب در حد دو تا سه قطره و به رنگ زرد، سبز، قهوه ای و يا بی رنگ بوده، از چند مجرا خارج می شوند و گاهی دوطرفه هستند.

در تمام اين موارد كافی است به بيمار اطمينان داده شود كه اين مواد، ترشحات عادی مجاری شيری زير نوک پستان هستند و نياز به نگرانی و بررسی و آزمايش آن ها نيست، فقط لازم است نوک پستان زياد تحريک نشود.

تنها زمانی ترشحات بايد مورد توجه و بررسی قرارگيرد كه: خود به خود خارج شود (بدون تحريک و فشار روی نوک پستان(، خونی يا بدون رنگ باشد، يک طرفه باشد، از يک مجرا خارج شود.

آموزش به بيمار و خانواده

در صورتی که درن دارید: محل قرارگيری ظرف هموواگ معمولاً باید پايين تر از سطح بدن باشد و اگر شما در تختخواب استراحت می كنيد، بايد آن را روی زمين قراردهيد. مگر آن که پزشک دستور ديگری داده باشد مثلاً اينکه هموواگ در سطح بدن قرار گيرد.

در موقع چرخيدن در تختخواب مراقب باشيد درن كشيده و يا خارج نگردد.

با درن هموواگ می توانيد راه برويد، دستشويی برويد امّا مراقب باشيد كه كشيده و خارج نگردد. در هنگام راه رفتن، آن را پايين تر از سطح بدن خود نگه داريد.

محل بخيه ها بايد خشک و بدون ترشح باشد، در صورت پيدايش مشکل با جراح خود تماس بگيريد.

به طور معمول 2 تا 3 روز بعد از انجام بخيه می توانيد به حمام برويد. در اين رابطه با پزشک خود مشورت نمائید.

تا مدتی از وارد آوردن فشار و ضربه به محل بخيه ها يا انجام کار سنگين خودداری کنيد.

پيگيری جواب پاتولوژی و مراجعه به پزشک معالج جهت رویت نتيجه آزمايش بسيار مهم است. معاينه و ماموگرافی سينه عمل نشده را فراموش نكنيد.

علائم هشداردهنده:

در صورت بروز علائم هشداردهنده زير به پزشک خود اطلاع دهيد: عفونت زخم، قرمزی، حساس شدن، گرمی، ورم اطراف محل برش جراحی، افزايش ترشحات، تب، لرز، بی اشتهايی و ضعف شديد، گزگز يا سوزش مداوم در محل جراحی، درد يا هرگونه علامت ديگر در محل بخيه ها و يا نزدیکی به محل بخيه ها.